Er is een tijd geweest dat iemand in een grauwe pij en met een grijze baard, op sandalen, met blote voeten, een Franciscaan dus, bij mij respect afdwong, alleen al door zijn verschijning. Zo eens in het jaar kwam er in onze parochie zo'n pater Franciscaan, een donderpreek afsteken, en reken maar dat de kerk afgeladen vol zat, en dat de collecteschaal overvol was; ja met briefjes. Een krachtige persoonlijke getuigenis trekt mensen, en kennelijk verlangen mensen ook naar de inspiratie die daarvan uitgaat. Hoe anders is het gesteld met pater Cantalamessa, de persoonlijke priester van de Paus. Nee, voor ons gelovigen zit er geen opwekkende troost in zijn woorden, eerder het omgekeerde: een deprimerend gevoel van vervreemding. Deze kippeborst meende het in zijn preek op Goede Vrijdag te moeten opnemen voor zijn baas, ja de Paus, daar zit hij, tegen de kritiek over pedofilie en wereldwijde praktijken van kindermisbruik door priesters en religieuzen. Hij waagt zich aan de uitspraak: "Kritiek op de paus is vergelijkbaar met uitingen van Jodenhaat". Amai, zegt den Belg dan verschrikt, dat is een heuse inswinger; maar allez, fout zegt dan den Hollander, dat is onwijs en verre van inspirerend. Dit gepreek versterkt de argwaan en ondermijnt het respect .
Waar de pater over struikelt is zijn onterechte constatering dat de kritiek over misdadig wangedrag van enkelen wordt geëxtrapoleerd naar de hele kerk; alsof dit de kerk als geheel aan te rekenen zou zijn. Hij sleept er dan dwaas genoeg ook nog een Joodse vriend bij, niet met name genoemd, misschien wel Jezus, die zegt dat hij als Jood een speciale sensor heeft voor dit soort "extrapolatie-onrecht". Nou laat ik me niet verleiden om daar op in te gaan, want Joods misbruik van de Shoah-problematiek is al vaker ook in deze krant onderwerp van heftige discussie geweest. Laat ik zeggen dat ik dit een vals en tendentieus argument vind, met de verborgen suggestie dat waar het Joodse Volk zeer groot onrecht is aangedaan, nu de Kerk hetzelfde redeloze geweld overkomt. Ware het zo dat nu inderdaad de kerk als geheel onder kritiek is komen te staan, dan had onze pater gelijk. Echter, er wordt steeds gesproken over kindermisbruik door individuele religieuzen, die aan de kerkelijke overheid verantwoording verschuldigd zijn.
De paus als individu is onder kritiek gekomen omdat hij als persoon, destijds kardinaal van de Curie, willens en wetens en resoluut een misdadige pedofiel heeft afgeschermd en in bescherming heeft genomen, omwille van de eer van de kerk als instituut. Sterker nog, we weten het, kardinaal Ratzinger, het "voorportaal" dus van de Paus, heeft geen maatregelen genomen om herhaling van kindermisbruik te voorkomen, ondanks aandringen van enkele bisschoppen die de pater om zijn misdragingen aangeklaagd hadden. Dat kan Ratzinger, en dus nu mutatis mutandis de Paus, persoonlijk aangerekend worden, zelfs al zouden de feiten verjaard zijn. Dat heeft niets te maken met extrapoleren en hetze-achtig opblazen, en vooral heeft het niets te maken met het Joodse Volk. Onze brave pater had beter zijn snater gehouden en zeker op Goede Vrijdag, waar herdacht wordt dat een zekere Jezus onze schuld op zijn schouders heeft geladen en omwille van ons zondige falen zwaar heeft geleden en aan het kruis werd genageld. Nou Paus, waar blijf je nu? Blijf je liever in je mooie smetvrije kleding breed gebaren van vergevingsgezindheid? Lekker makkelijk.
Had de persoonlijke priester van de Paus, (ook zijn biechtvader misschien?) niet in de gaten dat voor zijn preek geldt: "de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet". Immers, waar er terechte kritiek is op de vroegere kardinaal Ratzinger, die zich voor het Gerecht zou kunnen verdedigen, extrapoleert onze Pater zelf de kritiek op een individuele persoon, namelijk Ratzinger, naar de hele kerk. Maar de kerk is echt wel meer dan de Paus! En, in de kerk als geheel gebeuren ook goede dingen, dat vooral niet te vergeten. We mogen gerust een parallel zien met de samenleving als geheel. Als er ergens een lustmoordenaar zijn slag slaat, zoals helaas te vaak voorkomt, is dat niet de samenleving als geheel aan te rekenen. Kijk, de actie van de koorknaap is een schoolvoorbeeld van een Godspe. In overtreffende trap zelf doen wat je een ander verwijt, en hopen dat je hem daarmee de mond kunt snoeren, een soort judogreep. Nee dus, dat lukt niet. We hebben je door vriend Cantalamessa. Oh, maak ik me te druk? Ah, hebben ze immers alweer schielijk officieel afstand genomen van de uitspraken van de koorknaap? Nee vrienden, te laat, je hebt weer eens goed in je ransel laten kijken.
Het gaat niet aan om de misstap van Ratzinger te bagatelliseren omdat de persoon in kwestie inmiddels paus is. Om nu ook maar eens een beetje gemeen een vergelijking door te trekken: het kan ook niet zijn dat een seriemoordenaar gespaard wordt omdat hij in de jaren op death row zo'n dierenvriend is geworden en een bestseller over de gruwelijkheden in zijn leven geschreven heeft. Een mens draagt immers zijn geschiedenis met zich mee en die hoort integraal bij zijn persoon. Hij is daar ook zelf verantwoordelijk voor te houden. Voor mij heeft deze affaire als resultaat dat ik het uiterlijke vertoon van de kerk nog meer en meer als een navrant en achterhaald theater ben gaan zien. Ik kan er helaas niet meer omheen: als ik de Paus op een foto zo zie staan, smetteloos in crêmekleurig lang, en met die ongewoon indringende eagles-blik en die uitgestrekte armen met zalvende handen, dan moet ik aan Yomanda denken, ook zo'n geestelijke zinsbegoochelaar, zo'n massamanipulator. Nou, dank u wel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten