Buikmoraal? Hè?

dinsdag 16 maart 2010 10:15

walgelijk, walging, vooroordeel, filosofie, theologie, homosexualiteit, sexualiteit, sex, moraal, opapake

Dit is al een oud artikel, maar ik haal het even terug uit de vergetelheid, want het heeft aan actualiteit niets verloren..

commentaar op Jan Verplaetse, moraalfilosoof

In zijn artikel "botsing tussen hoofd en buik" (Trouw, filosofie, 2 maart 2010) profileert Jan Verplaetse zich als moraalfilosoof. Oké, Jan, denk ik dan, prima, maar dan verwacht ik ook een gedegen essay. Je hebt me daarin ietwat teleurgesteld.

Jan, je artikel staat bol van gemeenplaatsen, wat gemakkelijke argumentaties en is nogal traditioneel in je wat clichématig aandoende stelligheden. Nergens wordt de intrigerende titel onderbouwd. Dat kan ook niet, want ik denk dat je met je uitgangspunt wat betreft buikmoraal de plank volkomen misslaat 

Ik ga een paar voorbeelden uit je art. aanhalen: . 

* ad pag. 1:

 recente studies stellen hardnekkige homovijandigheid vast....

Welke recente studies? Een latent onbehagen t.o.v. het vreemde andere bestaat ook tussen jongens en meisjes hoor.  Niks bijzonders, tenzij het wordt aangedikt en geisoleerd uit het geheel van menszijn.

*pag. 2:        

....vond nog 25 procent van de Nederlanders dat de beste oplossing voor homoseksualiteit ’een flink pak rammel’ was. Dit is toch echt een slordige betoogtrant. En hoe denkt de overige 75% er over? Of is dat niet belangrijk?

... homonegatieve attitudes wijd verspreid onder adolescenten, vooral bij jongens tussen 12 en 18 jaar. Jan hebt het hier uitgerekend over mensen die op zoek zijn naar hun eigen identiteit, en daarin veelal onzeker zijn en gemakkelijk in verweer en afweer schieten.

... 40 procent van de scholieren stemt in met de uitspraak „homo’s of lesbo’s zouden niet tot mijn vrienden of vriendinnen mogen behoren”.En hoe zit het met de overige 60%, vinden die het niet erg?

Het komt me voor Jan, dat je aanhaalt wat er in je kraam te pas komt en dat je de rest maar even vergeet.

* de triggers:

de zichtbaarheid van homoseksuelen/ het vrouwelijke gedrag van homomannen/Homoseksualiteit staat synoniem voor anale seks tussen mannen, wat als weerzinwekkend wordt ervaren

Om nog maar een belegen cliché bij de kop te nemen: homo's gedragen zich vrouwelijk. Hier had ik toch wel een vernieuwende insteek verwacht. Iedereen kan weten dat homosexuele mannen geen aanstellerige dames zijn, noch mietjes, maar  een gender apart, met onmiskenbaar een bijzondere, geheel eigen aard en levensstijl; ze verdienen in hun eigenheid gewaardeerd en gerespecteerd te worden. Een bevolkingsgroep die trots mag zijn op zijn gevoeligheid en creatieve vermogens. Anale sex?  Is bepaald niet uitsluitend een praktijk van homo's, maar is ook voor hetero's niet ongewoon, en wordt zelfs in "voorlichtingsprogramma's" op tv open als mogelijkheid besproken (bijv. BNN, Nederland). Bovendien, om mensen die gay zijn alleen te zien als een sexmachine is werkelijk onethisch denken beneden de gordel.

Het blijft volslagen onduidelijk hoe dit alles aannemelijk maakt dat je over afkeer en walging gewoon maar gewoon open (en bloot?) moet kunnen praten. Oh, daar ben ik het op zich wel mee eens, maar dan wel in een gedegen setting, zonder vooroordelen. Bijvoorbeeld in gespreksgroepen op tv onder bekwame leiding, waar een genuanceerde, respectvolle benadering zonder vooroordelen gegarandeerd kan worden. Toch zeker niet in een krantenartikel  als het onderhavige dat bepaald niet zal leiden tot meer begrip en vermindering van de veronderstelde " afkeer en walging".

Dan wat mij betreft een laatste citaat: We zijn geen onbeschreven blad tot we iets vernemen over moderne ethiek. Aan onze latere hoofdmoraal gaat altijd eerst een buikmoraal vooraf.

Uiteraard zijn we geen onbeschreven blad; we zitten allemaal vol met ten dele nuttige en ten dele frustrerende vermaningen. Bijv. ah, bah vies, als een kleuter met een drol aan de gang wilde gaan om de muur te beschilderen, of bij het buurjongetje aan zijn piemeltje zat. We lezen, luisteren, kijken en worden ook als volwassene op allerlei manieren beïnvloed. Een artikel als dit had daar een positieve vormende waarde in kunnen hebben, al zal het wel niet door de "doelgroepen " (adolescenten, allochtonen) gelezen worden. In elk geval moet duidelijk gemaakt worden dat zoiets als een "buikmoraal" als natuurlijke vanzelfsprekende gegevenheid niet bestaat. Wat jij aanduidt met buikmoraal, heeft niets met moraal van doen, maar is niets meer en niets minder dan een "walgelijk" vooroordeel, dat bestreden moet worden door een betere opvoeding. Zoals jij het omschrijft is er slechts sprake van een aangekweekt, wellicht zelfs geindoctrineerd, vooroordeel; "Ouderlijke informatie" waarmee je als kind volgestouwd wordt (door ouders, onderwijzers, pastoors etc.). Waar jij op doelt is wat in de psychologie genoemd wordt de clash tussen "Ouder en Vowassene", waar het "Kind" Ouder/kind/volwassene als aspecten van de menselijke psyche) tussen in klem kan komen te zitten. met alle angsten en frustraties van dien. Lees er de literatuur over Transactionele Analyse maar eens op na (bijv. van grondlegger Eric Berne, Transactional Analysis).

Dat brengt me tot slot bij wat je zegt over walging.

pag.4 Walging als universele weerzin voor...wat krioelt van bacteriën en virussen.

Jan, weet je niet dat de vagina, een orgaan dat toch bepaald niet als walgelijk wordt ervaren, krioelt van de bacteriën (bacterien van Döderlein).  Ik raad je aan de boeken van sexuologe Goedele Liekens eens door te snuffelen van haar kun je op dit gebeid wat bijleren..

Voor de duidelijkheid en om vergissingen te voorkomen, ik ben gelukkig met mijn eigenheid als heterosexueel, maar voel me daarin niet verheven, ook niet latent, boven mensen met een andere aard.